Lato w pełni. Nie trzeba być wyjątkowo spostrzegawczym, aby zobaczyć, że kwarantanna odbiła piętno na społeczeństwie. Od lat borykamy się z problemem otyłości, a teraz ten proces niewątpliwie przyspieszył. Nie łudzę się, że ten problem ominął biegaczy, bo to dosyć naiwne. Dzisiaj odświeżam wpis, który dotyka wpływu masy ciała na dyspozycję biegową. Oczywiście nie wyczerpuję tematu, ale pokazuję konsekwencje, jakie niesie zrzucenie lub złapanie kilku kilogramów.

Masa ciała vs forma biegacza

Zacznę od przedstawienia pewnego „modelu idealnego”. Model idealny zakłada, że im jesteś lżejszy, tym szybciej biegasz. Być może część z Was słyszała o kalkulatorze runbudle. Każdy kalkulator to narzędzie pomocnicze, które trzeba umiejętnie wykorzystać. Pokażę Wam na przykładzie, jak kształtują się czysto teoretyczne wyniki. Kalkulator potrzebuje dwóch zmiennych: wagi oraz realnego czasu na wybranym dystansie. Pamiętajcie, żeby wprowadzić aktualne dane. Zarówno waga, jak i czas powinny być realne, oparte na aktualnej dyspozycji. Moja waga oscyluje w okolicach 67 kg. Załóżmy, że jestem w formie, aby przebiec dyszkę w czasie 33:30.

waga	czas	różnica
65	32:39	-51s
66	33:04	-26s
67	33:30
68	33:56	+26s
69	34:21	+51s

Kalkulator wyliczył, że każdy kilogram w dół pozwoli mi przebiec 10 km o 26s szybciej (2,6s na każdy kilometr). Działa to w obie strony – jak przytyję, to będę o 26s wolniejszy. Dwa kilogramy w dół, to już 51 sekund! Gdyby to było takie proste, to wszyscy zawodnicy trenowaliby w kuchni, a nie w terenie. Mam świadomość, że masa ciała, to bardzo istotny parametr dla biegacza długodystansowego. Jednocześnie liczę się z tym, że każdy z nas ma indywidualne predyspozycje typu budowy – ektomorfik, endomorfik, mezomorfik.

Na biegowych ścieżkach widuje różnych biegaczy od bardzo szczupłych po tych bardziej krępych. Co ciekawe, nie jest tak, że Ci pierwsi dominują w zawodniczej rywalizacji. Biegać każdy może, a sukces mniejszy, czy większy, to kwestia naszego podejścia – tego, co mamy w głowie. Jeżeli z góry założysz, że zawsze będziesz biegał wolno, ponieważ jesteś „grubokościsty”, to tak będzie. Znam wiele metamorfoz biegaczy: od grubasa do ścigacza. Nie będę sypał przykładami, ale liczę, że osoby, o których myślę, same ujawnią się w komentarzach. Mam świadomość, że to temat rzeka. Można ważyć 80 kg i mieć imponujący czteropak lub sześciopak. Inaczej biega się osobie umięśnionej, a inaczej otyłej. Prawdą jest, że zarówno imponująca masa mięśniowa, jak i tłuszczowa są przeszkodą w osiąganiu wartościowych wyników. Bieganie to sport wytrzymałościowy, który rządzi się swoimi prawami.

Słowem podsumowania, jestem zdystansowany do wyliczeń kalkulatora. Opisywane narzędzie ma większe zastosowanie w przypadku początkujących biegaczy, którzy mają nadprogramowe kilogramy. Zgodzę się, że jak zrzucisz kilka kilogramów, to Twoje tempo w trakcie biegu ulegnie poprawie. Według mnie każda osoba zaczynająca przygodę z bieganiem powinna zacząć od kontroli masy ciała. Jeżeli masz nadwyżkę kilogramów, to koniecznie popracuj nad codziennymi nawykami żywieniowymi (codzienna dieta).

Z moich obserwacji wynika, że problem dotyczy wielu początkujących biegaczy, bo bieganie traktują jako środek redukujący wagę. Bieganie wspomaga utratę kilogramów, ale 90% sukcesu zależy od diety! I to jest najtrudniejsze, bo dotyka sfery, która obejmuje cały dzień! Wiele osób wpada w swoistą pętlę. Biegają coraz więcej, a waga stoi w miejscu. Nie zwracają uwagi na to, co jedzą, ponieważ myślą, że sama aktywność wystarczy. Ba! Dochodzi do przypadków, kiedy ktoś tyje, ponieważ jest mistrzem w nagradzaniu siebie. Nie tędy droga biegacze! Łatwiej jest wyjść na kolejny trening, aniżeli odmówić sobie słodyczy czy alkoholu. Najłatwiej jest osiągnąć biegowy progres, tracąc na wadze. Ta metoda jest skuteczniejsza niż najlepszy plan treningowy. Mniejsza masa to też mniejsze przeciążenia w trakcie treningu – pamiętaj o tym. Jak już jesteś szczupły, to możesz kombinować z treningiem.

Biegać szybciej, dalej, lżej…

Regularni biegacze, to kolejna grupa osób, której doskwierają wagowe rozterki. Biegasz od kilku lat, ale zauważyłeś, że oponka na brzuchu jest zdecydowanie mniejsza, ale ciągle jest. Biegasz coraz więcej, a jesz coraz mniej. Czasem mam wrażenie, że redukcja wagi wciąga… To bardzo niebezpieczna wręcz chorobliwa sytuacja, ponieważ organizm potrzebuje składników odżywczych. Zbilansowana dieta to podstawa, bez tego nie da się biegać. W innym przypadku ryzykujesz przetrenowanie lub igrasz z chorobą – na przykład anemią. Jeżeli czujesz bezsilność, spadek siły, to być może udało Ci się przesadzić – w takim przypadku zalecam wizytę u lekarza. To tak jakby jechać samochodem z pustym bakiem. Tak się nie da. Zgubienie tłuszczu jest w Twoim zasięgu, ale musisz uzbroić się w cierpliwość.

Bieganie to sport dla cierpliwych. Wielu moich zawodników odczuło znaczny skok formy, pracując na dwóch frontach – trening oraz w kuchni. Kolejnym przykładem są osoby świeżo po kontuzji – sporo zależy od czasu absencji, ale większość łapie bonusowe kilogramy. Na szczęście wracając do aktywności, gubią te kilogramy, sami nie wiedząc kiedy. Na koniec mam bardzo ważny komunikat, a właściwie ostrzeżenie dla osób, które mają niebawem start docelowy. Nie kombinujcie z dietą i nie głodźcie się. Postawcie na zbilansowaną dietę i unikajcie pustych kalorii – zapewniam, że organizm sam wyreguluje optymalną wagę startową. Jedno jest pewne – nie zawsze mniej, oznacza lepiej.